Grote verrassing voor aanwezigen

De gedeelde prijs was een verrassing voor veel mensen, aangezien de regels van de prijs stipuleren dat er slechts één winnaar kan zijn. Desondanks besloot de jury unaniem om beide auteurs te bekronen vanwege de “zeer verschillende, maar even briljante, boeken die elkaar complementeren”.

Atwood’s “The Testaments” speelt zich af vijftien jaar na het einde van “The Handmaid’s Tale”. Het boek volgt drie vrouwelijke personages die elk op hun eigen manier proberen te overleven in Gilead, een theocratische dictatuur waarin vrouwen worden onderdrukt en behandeld als eigendom van mannen. De roman is zowel spannend als politiek relevant en raakt aan actuele thema’s zoals vrouwenrechten en autoritarisme.

Evaristo’s “Girl, Woman, Other” is een caleidoscopische roman die de levens van twaalf zwarte vrouwen in Groot-Brittannië belicht. De personages komen uit verschillende generaties, achtergronden en sociaal-economische klassen, en hun verhalen zijn met elkaar verweven. Het boek is een krachtige viering van diversiteit en vrouwelijkheid, en biedt een diepgaand inzicht in de ervaringen van zwarte vrouwen in Groot-Brittannië.

Beoordelingen vanuit de jury

Beide romans werden geprezen om hun krachtige thema’s, overtuigende personages en meeslepende verhalen. De jury prees Atwood’s “The Testaments” als “een extreem spannende en actuele roman die een overtuigende, levendige wereld creëert”. Evaristo’s “Girl, Woman, Other” werd geprezen als “een prachtig, inventief en zeer origineel werk van fictie dat de manier waarop we over identiteit, gemeenschap en liefde nadenken verandert”.

De gedeelde prijs markeerde een historisch moment in de literaire wereld en een erkenning van de kracht van vrouwelijke schrijvers en hun bijdragen aan de literatuur. De prijs trok ook aandacht voor de belangrijke thema’s die in beide boeken worden behandeld, zoals vrouwenrechten, diversiteit en de strijd tegen onderdrukking en autoritarisme.

In een tijd waarin de wereld wordt geconfronteerd met steeds grotere uitdagingen en verdeeldheid, zijn de winnaars van de Booker Prize 2019 een herinnering aan de kracht van literatuur om ons te verenigen, te inspiren ons te laten nadenken over belangrijke kwesties. Margaret Atwood en Bernardine Evaristo hebben met hun gedeelde overwinning bewezen dat literatuur nog steeds relevant en belangrijk is, en ons kan helpen om de wereld beter te begrijpen en te veranderen. Hun boeken zullen nog vele jaren gelezen worden en zullen ongetwijfeld blijven inspireren en uitdagen.

Geen conventionele schrijver

In zijn oeuvre als Von Bienefeldt, met veel ruimte voor expliciete seksscènes, toonde De Jong al geen conventionele schrijver te zijn. De zus die Anna Magnani niet was, zijn voorlaatste werk, is dan weer een grillige familievertelling met sprookjesachtige allure. En weer zat er een Paul Newman in de keuken lijkt van die lijn af te wijken. Het centrale thema is de strijd die De Jong en zijn moeder voeren met de overheid. De staat plant de aanleg van een tunnel waarvoor de familieboerderij moet wijken. De Jong combineert dat verhaal vaardig met anekdotes over zijn familiegeschiedenis.

Bizarre verwikkelingen

Tussen de bedrijven door beschrijft De Jong zijn verdere leven. Hij bevindt zich regelmatig in Parijs, waar hij vrienden treft en seksuele ontmoetingen najaagt. Daarnaast zoekt hij naar Leena, een Finse vrouw die stelend door Europa reist. In deze bloemrijke passages wordt duidelijk waarom het boek wordt omschreven als kruising tussen autobiografie en roman. De Jong knipoogt daar ook naar, door fictieve personages uit zijn schrijfprojecten op te voeren in stukken over de boerderij, of door zijn dialogen:

‘“Verzin je dit ter plekke?”
“Hoezo?”
“Nou ja, je bent tenslotte schrijver. Het klinkt allemaal zo echt.”

Autofictie

Kostuums met karakter

Vrijwel iedereen die Elfia bezoekt draagt een, al dan niet zelfgemaakt, kostuum. Hoewel het thema van het evenement dit jaar King Arthur and his Knights was, trokken de meeste bezoekers zich daar niet veel van aan. Allerlei figuren uit bekende science fiction-films (denk aan bijvoorbeeld Star Wars) komen voorbij terwijl je rustig op het grasveld naast het kasteel geniet van één van de lekkernijen die je kunt kopen. Toch zijn het niet alleen karakters uit films en games die je ontmoet. Veel bezoekers gaan als hun favoriete boekpersonage. Zo loopt er menigerlei Mad Hatter of Alice rond en komen er hele klassen tovenaars en heksen in Zweinsteinuniformen over het terrein. Ook was er dit jaar voor het eerst een quidditch-toernooi, een sport die gebaseerd is op de Harry Potter-boeken van J.K. Rowling en die steeds populairder wordt over de hele wereld.

Vrijwel iedereen die Elfia bezoekt draagt een, al dan niet zelfgemaakt, kostuum. Hoewel het thema van het evenement dit jaar King Arthur and his Knights was, trokken de meeste bezoekers zich daar niet veel van aan. Allerlei figuren uit bekende science fiction-films (denk aan bijvoorbeeld Star Wars) komen voorbij terwijl je rustig op het grasveld naast het kasteel geniet van één van de lekkernijen die je kunt kopen. Toch zijn het niet alleen karakters uit films en games die je ontmoet. Veel bezoekers gaan als hun favoriete boekpersonage. Zo loopt er menigerlei Mad Hatter of Alice rond en komen er hele klassen tovenaars en heksen in Zweinsteinuniformen over het terrein. Ook was er dit jaar voor het eerst een quidditch-toernooi, een sport die gebaseerd is op de Harry Potter-boeken van J.K. Rowling en die steeds populairder wordt over de hele wereld.

Schrijvers (in de dop)

Behalve het kijken naar hoe andere bezoekers zijn uitgedost, is er nog meer te beleven op dit halfjaarlijkse festival. In de Lecture Hall, een grote witte tent waarin vrijwel elk uur een nieuw thema wordt geïntroduceerd, is er plaats om je literaire overpeinzingen, ideeën en tips met anderen te delen. Zo zijn er workshops over het creëren van karakters, het beschrijven van een wereld, maar ook over het promoten van je nieuwe boek. Verder zijn er verschillende Nederlandse, maar ook buitenlandse schrijvers en hun uitgevers aanwezig, met wie je een praatje kunt maken en een door wie je een boek kunt laten signeren.

Voorbeelden van uitgeverijen die aanwezig waren op dit evenement zijn Luitingh-Sijthoff, één van de grootste Nederlandse uitgevers van (vertaalde) fantasy, Zilverspoor en Books of Fantasy. Bij de stand van de eerste waren schrijvers Tisa Pescar en Adrian Stone aanwezig om hun eigen boeken te promoten, respectievelijk Alfa en de Duivels trilogie. Naar Stone’s eigen zeggen is de Duivels trilogie de best verkochte fantasy-serie in Nederland. Of dit een marketingtruc is valt niet met zekerheid te zeggen, maar door in gesprek te gaan met schrijvers worden boeken zeker interessanter.

Al met al is Elfia een evenement waar je fantasie de vrije loop kan laten en waar je dit op verschillende manieren kan uitdrukken. Zowel in de kostuums als in het programma van het festival vind je een literair aspect terug, wat het voor boekliefhebbers een ideaal evenement maakt om andere boekenwurmen te leren kennen en je kennis op het gebied van boeken, schrijvers en schrijven een boost te geven.